الف - مشاهير و بزرگان

ب - کتاب ها و تالیفات

تراث شیعه سید اشرف الدین کیایی

سید علاء الدین ابن قاضی نجم الدین محمود طالقانی سید اشرف الدین کیایی

قاضی نجم الدین محمود طالقانی سید اشرف الدین کیایی

مزار فیض آثار اورازان طالقان سید اشرف الدین کیایی

اینجه طالقان تیمور توکلی

فرهنگ مردم طالقان غيب اله خالقي

ماندگار شهرام الهوئي

دل گپي هاي خودماني تيمور توکلي

طالقاني سرود محمد علي صالحي

الف - مشاهير و بزرگان

ملا نظر علي (سوهاني) طالقاني فرزند سلطان محمد، از شاگردان شيخ انصاري از بزرگترين علماء و مجتهدين دوره قاجار و جزو چهار فقيه برجسته دوران خود بوده است. گفتني است، اولين مدرسه روستاي سوهان در دوره جديد، به نام ايشان تاسيس شده است از حضرت امام خميني ره نقل است مطالعه كتاب - كاشف الاسرار- ملا نظر علي طالقاني را، به ساير طلاب سفارش اكيد داشته اند. ادامه مطلب

شيخ علي سوهاني معروف به تنها از مردان مبارز و فرهنگ دوستي بود که در دوران انقلاب جنگل مورد توجه عامه قرار گرفت. او در شهرستان رشت مدرسه اي به نام اتفاق داير نمود. اين آموزشگاه که به نام شمس مرکز تجمع آزادي خواهاني گرديد که با همکاري ميرزا کوچک خان تشکيلات اوليه جنگل را پي ريزي نمودند وي با همکاري آزادي خواهان مدرسه شش کلاسه ديگري در ماسوله داير نمود خدمات ديگري که اين مرد مبارز عهده دار بود ويا انجام داده است عبارتند از: تاسيس مدرسه بنات اسلامي نمايندگي فرهنگ لنگردود بازرسي اداره فرهنگ گيلان نمايندگي فرهنگ فومنات مديريت مدرسه رودکي شيخ علي سوهاني پس از 68 سال زندگي در اواسط بهمن 1311 بدرود حيات گفت

ملا علي محمد طالقاني
متکفل تدفین آیت الله انصاری بزرگ قدس سره

ملا علي مقدس
ابلاغ کننده نامه تحریم تنباکو

آقا شیخ موسی آقا شیخ علی

آقا شیخ موسی و آقا شیخ علی فرزندان ملا علی محمد طالقانی بودند که بعد از فوت پدر خویش در سال 1311 هجری قمری، به ترتیب، عهده دار پیشنمازی مسجد و مدیریت مدرسه علمیه شاهزاده خانم تهران گردیدند طبق اعلام حسن اعظام قدسی، در کتاب خاطرات من، ص 23 به بعد، ملاعلی محمد در اواخر عمر دچار کسالت می گردد و از فرزندانش در نجف می خواهد که برای تصدی حوزه درس پدر و ادامه اقامه نماز جماعت در مدرسه شاهزاده خانم، به تهران بیایند. در ابتدا، آقا شیخ موسی از نجف آمد و متصدی حوزه درس پدر و نماز جماعت گردید آقا شیخ موسی که حوزه درس داشت، ضمنا مجالسی هم با اشخاص آزادیخواه از قبیل، فروغی، حاج سیاح، سید نصرالله تقوی، شاهزاده یحیی میرزا و سید محمد رضا مساوات داشتند. وی شاگرد آخوند ملاکاظم خراسانی بود و در جریان انقلاب مشروطیت، به همراه شیخ فضل الله نوری و سایر روحانیون، حضور کامل داشت. چون آقا شیخ موسی روحاً، آزاد منش بود و خود را مقید و برای اوقات نماز جماعت حاضر نمیکرد، لذا رفته رفته مسجد از رونق افتاد در همین موقع، عبدالحسین میرزای فرمانفرما (تولیت مسجد و مدرسه شاهزاده خانم) از ایران بصورت تبعید، بعتبات رفته، در نجف با حاج شیخ محمد، پسر بزرگ ملا علی محمد که جنبه شخصیت او در نجف اشتهار داشت، ملاقات مینماید. فرمانفرما صلاح در این میداند که ایشان را بایران و طهران برای مسجد و مدرسه حرکت دهد و چون فرمانفرما، در زمینه مسجد و عدم توجه مردم بنماز جماعت آقا شیخ موسی مذاکره میکند، حاج شیخ محمد، صلاح در این می بیند که برادر خود، آقا شیخ علی را که در زهد و تقوی، معروف بوده برای مسجد و مدرسه معرفی و بطهران حرکت نماید چیزی نمیگذرد که بواسطه اخلاق و صفات زهد و تقوی آقا شیخ علی، وضعیت مسجد تقریبا بحال اولیه خود بر میگردد و مردم از هر محله و گذر رو بنماز جماعت در مسجد مینمایند، مخصوصا در موقع انقلاب ایران و مشروطیت، مسجد مقام اولی خود را و بلکه بیشتر بدست میآورد حاجیه خانم بی بی، همسر ملاعلی محمد و مادر آقا شیخ علی، در تلاش برای ازدواج فرزند، با زنی از خانواده محترم بوده، ولی خود ملاعلی، تمایل داشته با خانواده روحانی، وصلت نماید. لذا با پیشنهاد حاج شیخ فضل الله نوری، دختر آخوند آملی، برای ازدواج، به ایشان، پیشنهاد میشود گفتنی است، دکتر مهدی قدسی، فرزند آقا شیخ علی می باشد

حسن اعظام قدسي حسن اعظام قدسی، مشهور به اعظام الوزاره، فرزند ملاعلی مدرس (طالقانی)، بسال 1308 هجری قمری معادل 1268 هجری شمسی، در تهران به دنیا آمد. پدر ایشان ملاعلی فرزند علیرضا، متولد روستای سوهان طالقان و پدربزرگ نامبرده، از اهالی و کشاورزان روستای سوهان طالقان بود. اعظام قدسی بتاریخ اول ارديبهشت 1355 شمسی، (87 سالگی) فوت كرد و در آرامگاه ظهيرالدوله تهران به خاک سپرده شد حسن بعد از فراگیرى مقدمات عربى، نزد پدر خویش که در مدرسه علمیه شاهزاده خانم تهران، به تدریس علوم دینی اشتغال داشت و تحصیل زیر نظر برخی از علمای طالقانی، به کسوت روحانیت درآمد و علاوه بر درسهای متداول حوزوی، در روضه‏ خوانی و مداحی، پیشرفت نمود. با شروع نهضت مشروطه‏، با افکار نوین آزادی خواهی آشنا و به صورت جدی، هوادار مشروطه خواهان گردید حسن اعظام قدسی با لباس روحانیت، در همکاری با مشروطه خواهان و حتی نگهبانی در ساختمان اولین مجلس مشروطیت، فعالیت شبانه روزی داشت. در جریان به توپ بستن مجلس توسط محمد علی شاه، به زادگاه پدر خویش، روستای سوهان، فرار نمود و جهت دستگیر نشدن، به خرم آباد شهرستان تنکابن رفت. سپس به همراه مجاهدان از سراسر کشور، برای شکست هواداران حکومت محمد علی شاه، به تهران مراجعت نمود با شروع جنگ جهانی اول، و مهاجرت اکثریت نمایندگان مجلس وقت، برای تشکیل دولت در تبعید، به همراه مهاجران، عازم کرمانشاه گردید و با استفاده از آشنایان خود در نجف اشرف و ملاقات با مراجع وقت عراق، در تلاش برای تامین نیازمندیهای مجاهدان بود. پس از پایان جنگ و برگشت دوباره به تهران، حسن اعضام قدسی از لباس روحانیت خارج شد و در امور اداری و حکومتی، عهده دار مناصب دولتی گردید. وی در سال 1336 هجری قمری با لقب اعظام الوزاره، به عنوان حاكم نطنز، از سوي وثوق الدله انتخاب شد سپس بعنوان اولین حاکم چهاردانگه (از توابع ساری)، ریاست شعبه کنترل انبار غله دولتی، حکومت ایوانکی و خوار، حکومت دماوند و فیروزکوه، رئیس اسکان ایلات فارس، کفالت حکومت شیراز، ریاست کارگزینی و بازرسی وزارت کشور، کاندید نمایندگی مجلس شورای ملی از قزوین در سال 1322 شمسی و نماینده وزارت کشور، در کمیسیون تعیین تکلیف زمین های خالصه، برای رفع مشکلات برخی استانها، فعالیت نمود. در زمان حکومت دکتر مصدق، از طرف لطفی وزیر دادگستری دولت ملی، بعنوان حاکم تبریز، پیشنهاد شد و لکن مورد قبول دکتر مصدق واقع نشد با توجه به حضور حسن اعظام قدسی در دوران های مهم تاریخ معاصر ایران، یعنی از اواخر حکومت ناصر الدین شاه، تمامی دوران مظفرالدین شاه، محمد علی شاه، احمد شاه، رضا شاه و اکثریت زمان محمد رضا شاه، نامبرده به جهت توان نویسنگی و ثبت روزشمار خاطرات و مشاهدات خویش در موقعیت های مختلف سیاسی و اجتماعی، دارای تجارب بسیار ارزشمند بوده است که در اواخر عمر خویش، خاطرات خود را به صورت کتاب «خاطرات من یا روشن شدن تاریخ صد ساله» تالیف و چاپ می نماید خلاصه کتاب خاطرات من

دكتر مهدي قدسي

سید عیسی کیایی سید عیسی کیایی فرزند از افراد مشهور روستای سوهان، در کانون وکلای دادگستری مرکز بود. وی بعد از تحصیل و اشتغال به سمت قضائی، به کسوت وکالت دادگستری درآمد کیایی در طول دوره های 9 تا 19 هیات مدیره کانون وکلای دادگستری، از سال 1336 تا 1358شمسی، به تریب در سمت های، عضو علی البدل و عضو اصلی شعبه های اول و دوم دادگاه انتظامی، عضو هیات امنای صندوق تعاون و عضو اصلی کمیسیون راهنمایی کانون وکلای دادگستری مرکز، مشغول به همکاری بود

دکتر هدايت الهوئي مرحوم هدايت الهوئي فرزند شيخ هيبت اله متولد 1265 هجري شمسي ، مشهور به دکتر، از کهنسالان روستاي سوهان در دوره معاصر بود. پدر ش مرحوم شيخ هيبت اله، از خطاطان و قرآن نويس زمان خود بود. مرحوم هدايت در هشت سالگي پدر را از دست داده و تحت سرپرستي عمه اش، در همان سال به تهران عزيمت نموده و در 16 سالگي مراحل اوليه تحصيل را به پايان مي برد و جهت امرار معاش در دواخانه مرکزي قزوين مشغول به کار مي شود پس از مدتي کار در طالقان و رودبار، جهت تکميل دوره دارو سازي به دواخانه مرکزي قزوين مراجعت نموده و پايان نامه خود را اخذ مي نمايد. وي به مدت دوازده سال در ژاندارمري در نواحي الموت، رودبار و شمال خدمت مي نمايد. در زمان ساخت تونل کندوان بعنوان پزشکيار استخدام ميشود. سپس به استخدام بهداري طالقان درآمده و مدتي در درمانگاه کولج مشغول به خدمت مي گردد. همچنين مدتها در بهداري هاي کردان، برغان و سرخاب به کار و خدمت اشتغال داشته است. بعد از احداث بهداري در روستاي سوهان، وي به زادگاه خود مراجعت نموده و در همان محل، بازنشسته مي گردد و تا زمان فوت، 1371 شمسي، به امر درمان و کمک به همشهريان و دهات اطراف مشغول بوده است. دکتر الهوئي در ساخت داروهاي گياهي و ترکيبي مهارت خاص داشته است به نقل از خبرنامه شماره 6 انجمن طالقاني ها، شهرام الهوئي

حاج پرويز (حجت اله) غفوري طالقاني پدر شهيدان حميد و علي غفوري مرحوم پرويز غفوري، (شناسنامه حجت اله) فرزند رمضانعلي و مادرش ام راحيل فرزند آقا بزرگ، در سال 1308 ه. ش، در روستاي سوهان طالقان، ديده به جهان گشود. خانواده وي در شهرستان تنکابن (شهسوار سابق) اقامت داشتند. پدر مرحوم غفوري، اغلب با کشتي به شهر باکو، سفر کرده و صاحب تجربياتي بود حجت اله، کودکي بسيار با هوش و زيرک بود. وي در مکتب خانه، شاگردي کوشا و از سايرين برتر مي نمود. در خردسالي پدرش را از دست داد و زندگي را به سختي، به همراه مادر و تنها خواهرش سپري کرد. جهت کمک به خانواده، به شاگردي و آموختن حرفه هاي مختلفي پرداخت و در نهايت، شغل پيرايشگري را به خوبي آموخت و در جواني اولين آرايشگاه امروزي را در شهرستان تنکابن افتتاح نمود به تدريج وضعيت مالي او، رو به بهبود گذاشت و با عمه خانم صالحي، فرزند مرحوم شعبان اهل روستاي سوهان، ازدواج کرد، که ثمره آن، 4 پسر و يک دختر بود. با توجه به چهره مناسب و صداي زيبا، مرحوم غفوري از اين موهبت الهي استفاده نمود و در مجالس مختلف عزاداري و تعزيه، افتخار مداحي اهل بيت را پيدا کرد. وي از شکارچيان و کوه نوردان با سابقه بود با شروع انقلاب اسلامي، وي همصدا با ساير مردم، در جهت پيروزي انقلاب تلاش نمود. آنگاه با توجه به دستور حضرت امام خميني، ره، مبني بر ضرورت رونق کار کشاورزي و توسعه آن در کشور، مرحوم غفوري در زادگاهش، روستاي سوهان، بطور جدي به کار کشاورزي و باغداري مشغول گرديد. به نحوي که در منطقه خشک و کم آب دره سالک در جنوب روستا، ضمن احياء منابع محدود آبي و با سعي و تلاش چند ساله، موفق به ايجاد يکي از بهترين باغ هاي منطقه گرديد

با آغاز جنگ تحميلي، همزمان، 3 فرزند مرحوم غفوري در جبهه حاضر بودند. در تير ماه سال 1361، پسر سومش، حميد، به شهادت مي رسد و طبق وصيت، در کنار ساير شهداي مزار روستاي سوهان، به خاک سپرده شد. سه سال بعد، فرزند کوچکش علي، در سال 1364 در علميات والفجر 8، به شهادت رسيد، که حسب درخواست مکرر اهالي محل اقامت، در آرامگاه شهداي تنکابن به خاک سپرده شده است غفوري داراي طبع شعر بود. به نحوي که علاوه بر قرائت و آشنائي با متون ادبيات فارسي، خود نيز اشعار زيادي، سروده است. حسب گفته بستگان، در صدد هستند با جمع آوري آنها، ديوان اشعار مرحوم غفوري، انتشار يابد. جهت آشنائي با شعر ايشان، چند بيت درج شده، در سنگ مزارش، تقديم ميشود مرا عشقي است اندر دل، که آن عشق خداوندي است مرا کاري است اندر دست، که آن کار کشاورزي است خدا مي داند از عشقم، کسي آنرا نمي داند مگر داند درختي که، پر از بار سرافرازي است غفوري مرد عاشق باش، که معشوق قدر مي داند به پيش عطر گل، بلبل نواي عشق مي خواند تو را دو دسته گل در باغ هست، که يار مي داند برو در باغ گل بنشين، که اين لطف خداوندي است مرحوم غفوري، در چندين دوره، بعنوان عضو و رئيس شوراي اسلامي روستاي سوهان، به همراه ساير هم ولايتي ها، با هوشياري تمام و استفاده از موقعيت اجتماعي خويش، منشاء خدمات زيادي براي منطقه گرديد. بي گمان، مهمترين تلاش ايشان، پيگيري در جهت صدور مجوز اوليه و سپس اجراي طرح انتقال آب آشاميدني چشمه حيدر، در سال 1376 به روستاي سوهان مي باشد زيرا روستاي مذکور از قراء خشک و کم آب طالقان است و شدت خشکسالي در سال 1364 به نحوي شد که در زمان فوت يکي از اهالي، آب لازم براي غسل و کفن متوفي، وجود نداشت و به ناچار از قراء مجاور، آب براي مراسم تدفين، به روستا آورده شد لذا تلاش و کوشش مرحوم غفوري به همراه ساير اهالي، در اجراي طرح انتقال آب چشمه حيدر سوهان، به روستا و لوله کشي کامل به منازل شخصي آنها، در يک مبارزه طولاني وخستگي ناپذير، موجب شادي قلب و روح مردم اين سامان گرديد و بدين ترتيب اثري بياد ماندني از خود به يادگار گذاشت، که دعاي خير استفاده کنندگان را در پي خواهد داشت مرحوم پرويز غفوري، در شهريور سال 1383 نداي حق را لبيک گفت و به ديدار خداوند بزرگ و فرزندان شهيدش شتافت. وي در کنار شهداء و در مزار روستاي سوهان، به خاک سپرده شد. خدايش بيامرزد

مرحوم پرويز غفوري، نفر ايستاده در سمت راست، در کنار مسجد جامع خرمشهر، بعد از آزادي از دست دشمن بعثي

بخش هائی از یک قطعه مثنوی، سروده مرحوم غفوری

محمد زینعلی (صالحی) علمدار مرحوم محمد زینعلی (صالحی مشهور به علمدار) فرزند یارمحمد صالحی (ابن محمدیار) و کبری زینعلی (بنت آقاجان)، متولد 1316/1/1، از بزرگان روستای سوهان طالقان استان البرز بود که در تاریخ 1393/10/4 در تهران، به دار فانی شتافت سابقه حمل پرچم (نماد علم حضرت ابالفضل عباس ع) و آمادگی همیشگی برای حمل چمدان قرآنها و تشکیل جلسات، موجب میشود که کم کم، نزد اهالی سوهان، محمد با شهرت «علمدار» معروف شود ادامه مطلب

مرحوم سید اشرف الدین کیایی مرحوم سید اشرف الدین کیایی طالقانی، مشهور به سید اشرف آقا، از بزرگان روستای سوهان طالقان، (1316- 1391 هجری شمسی) بود ایشان در خصوص، سلسله نسب سادات طالقان (سوهان، گلیرد، اورازان، حسن جون، یرک و ...)، اسناد وقف نامه سوهان، آشنایی با امام زادگان مشهور ایران و معصومین علیهم السلام، دارای تالیفات متعدد می باشد سیداشرف، به شغل شریف معلمی اشتغال داشت و در لباس روحانیت، به خصوص در سال های پایانی عمر خویش، جهت ترویج معارف اسلامی و شیعی و همچنین وعظ و خطابه، فعالیت های مختلفی، انجام میداد ادامه مطلب

ب - آثار مكتوب و تاليفات معاصرين

طالقاني سرود دو بيتي هاي محمد علي صالحي طالقاني انتشارات قاضي 1384

مجموعه شعر دل گپي هاي خودمانيي به گويش طالقانی تيمور توكلي انتشارات ملرد چاپ اول 1385

ماندگار شرحي بر روستاي سوهان طالقان نويسنده شهرام الهوئي چاپ ثامن الحجج ع كرج، چاپ اول 1387 انتشارات ابتكار دانش متن کامل کتاب

شعر پشت جلد كتاب ماندگار

فرهنگ مردم طالقان نويسنده غيب اله خالقي انتشارات بحر العلوم قزوين، چاپ اول 1389 ا

شيلان کشي

پشت جلد کتاب
نمائي از روستاي سوهان در دامنه کوه کله سنگ

اینجه طالقان خاطرات سربودوت سروده: تيمور توكلي سوهانی شعر به گویش طالقانی انتشارات ملرد چاپ اول 1393