یال کوهستانی مرسنگدوش
روستاي سوهان طالقان
موقعیت کوهستانی یال مرسنگدوش، گردنه دوجار و هلال کلسنگ
 دوستان کوهنورد سوهانی، در یال سرین چال |
در مورخ 10/1/1401 به همراه سه نفر از کوهنوردان همولایتی، به قله های برفی کوهستان مرسنگدوش، شمال شرقی اراضی ملی روستای سوهان، صعود گردید، که گزارش مختصری، از آن، ارائه میگردد
عبارت «مرسنگدوش» با کلمات، مَر، سنگ و دوش، ساخته شده و به نظر برخی، «مرد (مرا) سنگ به دوش» یا «مَل سنگ دوش» بوده است. لکن معنی دقیق و کامل آن، مشخص نیست یال بزرگ (شرقی-غربی) مرسنگدوش، از پائین قله شرقی تا گردنه دوجار (شرق کَلِّ سنگ)، در حدود 600 متر طول و در ارتفاع حدود 2900 تا3100 متر ارتفاع از سطح دریا، در فاصله تقریبی 6 کیلومتری شمال شرقی روستای سوهان طالقان، قرار دارد |
|
تمامی جبهه ها و یال های، غربی، جنوبی و شرقی ارتفاعات مرسنگدوش در اراضی ملی روستای سوهان و به سمت کلسنگ، زمینکان و یال سرین چال، کشیده شده است
در شمال ارتفاعات مرسنگدوش، دره بزرگ مَلخانی و ادامه یال جنوبی شرقی مرسنگدوش، به سمت منطقه تیغ چال، به سمت اراضی ملی روستای دنبلید، امتداد دارد علی رغم بارش کم برف در زمستان سال 1400، ارتفاعات کلِ سنگ و مرسنگدوش، همچنان سفيد رنگ و دارای برف مناسب مي باشد با توجه به گرم شدن هوا در روز و وزش باد در شبها، قرار حرکت در ساعت 8 صبح و بعد از خوردن صبحانه، گذاشته شد دو نفر از همراهان ما، زودتر و ما نیز، نیم ساعت بعد به دنبال آنها، به سمت دره میان راه، شرق روستای سوهان، حرکت کردیم |
 میانه یال سرچال به مرسنگدوش |
 دامنه های مرسنگدوش و در روبرو، جبهه های شرقی یال جنوبی کلسنگ |
با گذشتن از کنار استخر بزرگ میان راه و رودخانه وسط دره، و در روبروی مزرعه و دامداری آقای خدادادی، در گردنه مرگدشت
ادامه جاده شنی ماشین رو، به سمت شرق، به طرف منطقه مرگ دشت، و در نزدیکی تپه دنبلید سامان به صورت راه مالرو، به سمت روستای دنبلید، کشیده شده است لکن برای صعود به کوهستان مرسنگدوش، از یک راه مالرو قدیمی، به سمت شمال و تقریبا از روی یال موسوم به سرین چال، به سمت ارتفاعات مذکور، قابل استفاده است |
|
از ابتداي دره ميان راه و یال سرین چال، ارتفاعات و قله شرقی مرسنگدوش، در روبرو و سمت راست و شمال جغرافیایی و گردنه دوجار در وسط و در سمت چپ و بالا، ارتفاعات کلسنگ، قرار دارد
وقتي مقداري صعود شود، دامنه های جنوبی یال شرقی و دامنه های شرقی یال جنوبی کوهستان کلِ سنگ در سمت چپ، به خوبی، ديده ميشود در طول مسير، همواره در سمت چپ، دره ميان راه، به سمت شمال امتداد دارد که مناطق کچالُک، سرخ بند، گرگ واز، خورخورانگاه، قلندرک و در پايان آن، منطقه زمينکان (یک قطعه زمین مثلثی شکل دراز) قرار دارد در ادامه یال سرين چال، از مناطقی مثل، کوگهره، میر محمدی پاره، سياه غاری رژه، عبور ميشود که قبل از دامنه های جنوبی قله های کوه مرسنگدوش، در سمت راست، منطقه تيغ چال، بین اراضی دنبلید و سوهان، قرار دارد در سمت چپ، منطقه زمينکان به صورت يک قطعه زمين مثلثي دراز، که نوک آن به سمت جنوب و درشمال آن، قاعده مثلث، در پائين کوه کلِ سنگ، منطقه حیاط، ديده ميشود |
 در نزدیکی، دامنه های اصلی مرسنگدوش |
 از راست به چپ: قله شرقی و مرکزی مرسنگدوش، گردنه دوجار و یال بزرگ کلسنگ |
از ابتدای دامنه اصلی مرسنگدوش، به تدریج دو بلوک، قطعات سنگی بزرگ در کنار هم، مشاهده میشود که بعد از آن، جبهه جنوبی قله شرقی مرسنگدوش، به خوبی قابل مشاهده است
دامنه های جنوبی مرسنگدوش مناطق همه چاک، خل چشه، چشمه عسلکان، وی بوته و به سمت دره فرخ نو، در شرق زمینکان، کشیده شده است در حدود نصف مسیر، برف های زمستانی آب شده بود و فقط در برخی قسمت های نُسام (غیر آفتاب گیر) رگه هائی از برف مشاهده میگردید و بتدریج، مناطق برفی، بیشتر می شود ما در حدود ساعت 11 به پائین یال جنوب شرقی قله شرقی مرسنگدوش، رسیدیم، و بقیه ارتفاعات، به صورت کامل برفی بود. البته یخ روی برفها آبها شده بود و حرکت، مناسب بود. هر چند در مورادی به خصوص بین سنگ های بزرگ، به ناگهان، پا تا زانو و بلکه بیشتر، داخل برف ها می رفت |
|
با صعود بر روی قله شرقی، ارتفاع حدود 2950 متر، ارتفاعات البرز مرکزی طالقان و دره ملخانی و بسیاری از روستاهای طالقان مرکزی، به خوبی دیده میشود
سپس مقداری بالاتر و به سمت غرب جغرافیایی، سرقله شرقی مرسنگدوش، نزدیک به 3100 متر، قرار دارد که یال اصلی به سمت سرقله غربی آن، کشیده شده است در قله غربی مرسنگدوش، سرقله شرقی کوه کلسنگ (دیدگاه شرقی)، به خوبی مشاهده میشود. با کم شدن ارتفاع، به گردنه دوجار، بین مرسنگدوش و کلسنگ، میرسیم بعد از گردنه دوجار، یال شرقی و دامنه های قله شرقی کوه بزرگ «کل سنگ» قرار دارد که از مهمترین مناطق کوهستانی روستای سوهان می باشند |
 نزدیکی قله شرقی و مرکزی مرسنگدوش |
 قله مرکزی مرسنگدوش، در پشت صحنه، قله شرقی کلسنگ |
کوهستان کلسنگ، به صورت یک هلال کوهستانی، با یال شرقی و یال جنوبی می باشد. یال شرقی از گردنه دوجار به سمت قله شرقی کلسنگ، حدود 3200 متر ارتفاع، با تاژ زیبا و چاله سنگی مشهور کنار آن و به سمت قله مرکزی کلسنگ، حدود 3250 متر، کشیده شده است
از بلندترین نقطه قله مرکزی کلسنگ، یال جنوبی، با کم شدن ارتفاع، به سمت قطعات سنگی «دوبُراری دوش» و دوقله مخروطی سنگی شمال و جنوب آنها و به سمت قله جنوبی کلسنگ و منطقه دیدگاه، در ادامه به سمت بالای دره و چشمه دانخانی و گردنه گوشانی، امتداد دارد مجموعه ارتفاعات مرسنگدوش و کلسنگ روستای سوهان، مثل یک هلال کامل کوهستانی بسیار بزرگ، دارای نقطه مرکزی و دو یال بزرگ جنوبی، می باشند نقطه مرکزی هلال مذکور، قله مرکزی و شرقی کلسنگ و یال عظیم شرقی آن، در ادامه قله شرقی کلسنگ و از مرسنگدوش به سمت یال سرین چال و منطقه مرگدشت و دره میان راه در شرق روستای سوهان و یال عظیم غربی، از قله مرکزی کلسنگ به سمت قله جنوبی و به سمت دانه خانی و روباپشته شمال سوهان، امتداد دارد دامنه های مرکزی داخلی هلال، به سمت جار نو، حیاط، فرخ نو و زمینکان و در ادامه به سمت دره میان راه، شمال شرقی روستای سوهان، قسمت بیرونی هلال کوهستانی مذکور، به سمت جنوب دره ملخانی، اراضی ملی روستای دنبلید، قرار گرفته است |
|
از فراز قله هاي مرسنگدوش، به سمت شمال، دامنه های جنوبی، رشته کوه عظيم البرز مرکزي طالقان، با اُبهت زیادی، دیده میشود
در سمت راست و شرق این ارتفاعات، قله کوه سات، حدود 4050 متر ارتفاع و ادامه یال آن به سمت تنورکان و سپس به سمت قله شاه البرز، نزدیک 4180 متر ارتفاع، کشیده شده است در ادامه به سمت غرب، قله های سال برف، سیاه کوه، سفید آب و خاس، همگی بالای 4000 متر ارتفاع، می باشد. دامنه های جنوبی البرز مرکزی طالقان به سمت دره بزرگ مَلخانی، امتداد دارد در شمال غربی دره ملخانی، چشمه معروف نگار چشمه قرار دارد که در همسایگی کوهستان الهوچال، بویه چال و گردنه النگری و ارتفاعات کوه رُژده سوهان، میباشد |
 قله شاه البرز و رشته کوه البرز مرکزی طالقان از فراز مرسنگدوش |
 نمایی از قله شرقی کلسنگ، از مرسنگدوش |
از بالاي ارتفاعات مرسندگوش، به سمت جنوب، اکثریت روستاهای مرکزی طالقان، دریاچه سد طالقان و سمت شمالی، رشته کوه هاي طالقان جنوبي، به خوبي ديده ميشود
در زمان صعود ما، ابتدای فروردین، منطقه برفی می باشد و لذا بعد از طی سرقله و یال مرسنگدوش، از منطقه گردنه دوجار، بر روی برفها، با کم کردن ارتفاع به سمت چشمه عسلکان (در این زمان، پوشیده از برف می باشد) و به سمت میانه راه مالروی مرسنگدوش، تراوس گردید سپس با انتخاب مسیر خاکی و شن اسکی مانند، به سمت دره شرقی زمینکان، حرکت شد که مقداری نیازمند دقت و احتیاط می باشد با رسیدن به دره و نهر موجود و مقداری استراحت، از طریق راه مالرو زمینکان به سمت دره میان راه و روستای سوهان، مسیر برگشت طی شد به امید تکرار صعودهای گروهی و در کنار علاقه مندان به کوهستان حسین زینعلی |