هو الباقی
مرحوم محمد زینعلی (صالحی) مشهور به علمدار




دست خط مرحوم محمد زینعلی - قطعه شعری از کتاب گلستان سعدی
با سلام
احترام به والدین در زمان حیات ایشان و ذکر خیر آنها بعد از فوت، در منابع اسلامی (قرآن مجید و کلام حضرات معصومین علیهم السلام)، همواره توصیه شده است

لذا جهت بزرگداشت پدر و مادر و ذکر خیر درگذشتگان و آرمیدگان در زیر خاک، مطالب ذیل، تهیه و تقدیم می گردد

از محضر شما عزیزان، جهت غفران تمامی اموات و شادی ارواحشان، به خصوص آنهائی که بر گردن ما، دارای حق هستند، التماس دعا و درخواست قرائت فاتحه میگردد
حسین زینعلی
**************************

مرحوم محمد زینعلی (صالحی مشهور به علمدار) فرزند یارمحمد صالحی (ابن محمدیار) و کبری زینعلی (بنت آقاجان)، متولد 1316/1/1، از بزرگان روستای سوهان طالقان استان البرز بود که در تاریخ 1393/10/4 در تهران، به دار فانی شتافت
پدر محمد قبل از تولد فرزند خویش، فوت می نماید و دائی ایشان مرحوم بلال زینعلی اذان گوی مشهور و قدیمی روستای سوهان، سرپرستی و قیمومیت خواهر زادگان خویش، مرحوم محمد و خواهر بزرگترش، مرحومه مرضیه صالحی را به عهده می گیرد. لذا به نام محمد زینعلی فرزند یارمحمد صالحی متوفی، برای ایشان شناسنامه تهیه می گردد

ازدست دادن پدر، به تنهائی موجب مشکلات در زندگی است. لکن در خصوص محمد، بعد از مدت کوتاهی، هر دو دائی ایشان (مرحوم بلال و بهرام زینعلی، که قصد نگهداری از آنها را داشتند) نیز در جوانی فوت می نمایند. لذا وی بهمراه سایر اعضاء خانواده، دوران کودکی سختی را در روستای سوهان سپری می نماید

با توجه به مشکلات تامین معاش، امکان ادامه تحصیل در مدرسه ابتدائی روستای مذکور، برای ایشان فراهم نمیگردد و به ناچار از اوائل دوران نوجوانی، جهت کسب درآمد و تهیه مخارج زندگی، به انواع کارهای سنگین بدنی می پردازد

وی بعد از طی دوران خدمت سربازی (1334-36 شمسی) در تاریخ 1341/5/20 با مرحومه ساره (سلطنت) صالحی، فرزند محمد علی صالحی (ابن جواد) و صغری صالحی (بنت شعبان)، ازدواج نمود و صاحب چهار فرزند شد


عقد نامه


تصویر برگه انجام خدمت سربازی - 1336 شمسی


ایشان به طور کلی، فردی بسیار زحمتکش بود. وی چند سال شاگرد مغازه کفاشی واقع در بازار (نزد شخصی به اسم مرحوم ولی، که همواره از او به نیکی یاد می نمود)، و مدتی هم به کارگری در کارخانجات پارچه بافی و ... اشتغال داشت

در سال 1344 به استخدام دانشکده افسری ارتش درآمد و در رسته افزارمندی (غیر نظامی و در آشپزخانه) مشغول به خدمت رسمی بود و بعد از سی سال کار شرافت مندانه، در سال 1373 موفق به بازنشستگی گردید

مرحوم محمد زینعلی، از کودکی در هیات مذهبی و عزاداری ائمه معصومین ع، حضوری فعال داشت و باتوجه به وضعیت بدنی و قدرت جسمانی بسیار خوب، یکی از حمل کننده های دائمی پرچم (علم) مراسم روز عاشورا، در روستای کوهستانی سوهان بوده است

طبق رسوم قدیمی، هیات عزاداری روستای سوهان در روز عاشورا، به صورت پیاده به سمت امام زاده ابراهیم از نوادگان امام موسی بن جعفر ع، در روستای کشرو (در مجاورت روستای سوهان) حرکت می کردند و حمل پرچم بزرگ هیات، در مسیر کوهستانی، کاری بسیار طاقت فرسا و دشواری بوده است

ایشان به همراه سایر اهالی روستای سوهان مقیم تهران، علاقه زیادی به قرائت قران و برپایی جلسات قرآنی داشت. گفتنی است، در دهه های 40 و 50 و اوائل 60 شمسی، جلسات هفتگی قرائت قرآن، بزرگان و معمرین سوهانی مقیم مرکز (که خدایشان بیامرزد) به صورت منظم، در منزل یکی از ایشان (معمولا در حوالی خیابان حسام الدین، 30 متری جی، خیابان بابائیان ...)، برگزار می گردید

به هر تقدیر، سابقه حمل پرچم (نماد علم حضرت ابالفضل عباس ع) و آمادگی همیشگی برای حمل چمدان قرآنها و تشکیل جلسات، موجب میشود که کم کم، نزد اهالی سوهان، محمد با شهرت «علمدار» معروف شود

وی در دوران سربازی، با زبان ترکی، آشنا شده و سپس در زمان حضور در مغازه کفاشی ولی مرحوم، موجب می شود که زبان آذری را، به خوبی یاد بگیرد. حتی در سالهای اخیر، علاوه بر حضور در هیات همشهریان طالقانی، در هیات مذهبی ترک زبان، محل سکونت خویش نیز، حضور داشت

او به دلیل مشکلات زندگی، قادر به تکمیل دوره آموزشی متعارف زمان کودکی خویش نگردید. لکن بعدها از طریق آموزش اکابر (ویژه بزرگسالان)، موفق به اخذ مدرک سال ششم ابتدائی قدیم گردید

مرحوم محمد زینعلی، از اوائل دوران نوجوانی تا آخر عمر، به حضور در هیات های مختلف مذهبی و عزادارای در دهه محرم و هر گونه خدمت در آنها (اغلب آشپزی و مداحی) در دستگاه امام حسین ع، به خصوص حضور در جلسات عزاداری سوهانی های مقیم تهران، منزل مرحوم رجبعلی صالحی، افتخار می کرد

قطعه شعری از مرحوم محمد حسین صغیر اصفهانی




رباعی اول، منسوب به ابوسعید ابوالخیر
رباعی بعدی، منسوب به خواجه عبدالله انصاری
سه بیت آخر، نامعلوم
محمد به استماع قرائت قرآن مجید، مناقب حضرات معصومین علیهم السلام ،مداحی سنتی و قدیمی، و شنیدن برنامه های ادبی و اشعار بزرگان زبان فارسی از رادیو (قبل و بعد از انقلاب) علاقه زیادی داشت و برخی قطعات شعری و ادعیه را از حفظ قرائت می کرد

او به خواندن کتاب های قدیمی، به خصوص تاریخی و نیز تفاسیر قرآن مجید و سرگذشت معصومین، علاقه زیادی داشت. از قدیم الایام یک نسخه از چاپ سنگی کتاب گلستان سعدی را به دفاعات زیادی مطالعه می کرد. وی بعد از بازنشستگی، بیشتر از قبل، به مطالعه کتاب می پرداخت

به گفته دوستان و آشنایان، مرحوم محمد زینعلی، دارای حسن خلق و گذشت زیادی در زندگی بود و به طور کلی، تمایلی به تعلقات دنیوی و امور مادی نداشت و در عمل، زندگی درویش مسلکانه داشت. در عین حال، با نظر مساعد وی، از طرف همسرشان، مرحومه ساره (سلطنت) صالحی، کمک های گوناگون مالی و جنسی، به نیازمندان متعدد، اقدام می کردند

وی به حلال و حرام بودن کسب درآمد، توجه داشت و به صورت جدی، آنرا رعایت می کرد. ایشان، به هیچ عنوان حاضر نبود، از تسهیلات و منابع عمومی، شغلی یا امانی، یا حتی اعطائی به شخص وی، به صورت شبهه ناک، استفاده نماید

به یاد می آورم، در سالهای اولیه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، وقتی از طرف تعاونی مسکن ارتش، اعلام شد که اشخاص نیازمند، برای گرفتن زمین ثبت نام نمایند (که تعدادی حتی با داشتن توان مالی کامل، اقدام به ثبت نام و اخذ زمین کردند)، با توجه به اینکه ایشان در آن زمان، به همراه خانواده 5 نفره خود، در یک منزل بسیار کوچک، با بدهی سنگین بانکی، زندگی می کرد، از وی خواسته شد که شما نیز بعنوان فرد متقاضی زمین، در پروژه مربوطه، ثبت نام نمائید. لکن وی اعلام میکرد که حسب شرایط شرعی مربوطه، فقط اشخاص فاقد منزل و نیازمند واقعی، باید ثبت نام نمایند و بنده حاضر نیستم تحت هیچ عنوان، با وضعیت شبهه دار یا بنای خلاف و ... برای خود، مال و منالی جمع آوری نمایم
ایشان در محیط کاری خویش، فردی امین بود و هرگز دیده نشد که به صورت عمدی یا آگاهانه، کوچکترین تعرض مالی یا حق الناس نسبت به دیگران داشته باشد. از طرف دیگر، رعایت احتیاط های دینی، باعث بروز مشکلاتی برای وی می گردید

وی نقل می کرد که در محیط آشپزخانه، حتی تا اواخر دوران خدمت، خودش مثل سایر اشخاص پائین تر، (نیروهای تازه استخدام شده یا سربازان مامور به آن) از اول وقت اداری تا آخر، مثل آنها مشغول به کار بود و این مسئله، موجب ناراحتی بعضی همردیفان وی بوده است، که این کار شما، باعث ... می گردد

یا اغلب در زمان تقسیم غذا، انتظارات برخی اشخاص تازه به دوران رسیده و .... که بواسطه سمت یا موقعیت جدید خویش، انتظار یا حتی درخواست تمایز با دیگران را داشته اند، که ایشان هیچ وقت زیر بار این مسائل نمی رفت و معتقد بود که باید در هر کاری رعایت عدالت را نمود و در نتیجه مشکلات ناشی از این امور

قبل از پیروزی انقلاب و بعد از تشکیل حزب رستاخیز، افراد نوکیسه در یک تلاش تبلیغاتی، از کلیه کارکنان تابعه، خواسته میشود، فرم های عضویت در حزب رستاخیز را، تکمیل و درخواست عضویت نمایند. لکن ایشان، به صورت عمدی از این کار، طفره رفته و مشکلاتی برای وی فراهم میشود

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و تغییر شرایط، وی که دارای سوابق مذهبی بود و حضور موثر اولیه در اجرای مراسم علنی قرائت قران و تشکیل جلسات مذهبی در محیط دانشکده افسری، لکن به دلیل آنکه، حاضر به اظهارات مبالغه آمیز یا تملق گویانه و یا ذکر نام اشخاصی در مراسم مذهبی و ...) نبوده است، مسائلی رخ می دهد

منطقه بوردشت روستای سوهان

امام زاده هارون، روستای جوستان طالقان
مرحوم محمد زینعلی با طی دوره های مخصوص فنی، به کارگیری آشپزخانه های صحرائی، سوابق حضور در مانورهای مختلف نظامی را داشت. ایشان در دوران جنگ تحمیلی، در تمامی ماموریت های اعزامی از دانشکده افسری، در مناطق عملیاتی، با کمال افتخار، حضور پیدا نمود

به علاوه، به درخواست اعزام آشپز به سایر یگان ها، پاسخ مثبت می داد و لذا چندین بار در واحدهای بسیجی و غیر ارتشی، به صورت داوطلبانه، حضور داشت و ارائه خدمت نمود

ایشان در طول سالیان متمادی، علاوه بر آشپزی روزانه در دانشکده، جهت تامین بهتر معاش خانواده و اغلب در ساعات غروب و شبها، به حرفه کفش دوزی و ...در منزل نیز، اقدام مینمود. وی معتقد بود، شرافت کارسخت شبانه روزی، برای ایشان، ارزش بیشتری از اموری دارد که با قدری ظاهر گویی و تملق و .... می تواند موقعیت های خوب شغلی یا مالی را فراهم کند

وی عاشق خانواده خود بود و از هیچ گونه امری، برای تامین معاش عائله خویش، فروگذار نبود. لکن همواره اعلام می کرد، که بهترین کاری که برای خانواده خود انجام داده است، با مشقت و سختی زیاد، کسب روزی حلال بوده و اینکه مال کس دیگری را، حتی ...، به سرسفره نبرده است

از باب یادآوری، یکی از اعمال ایشان و البته بسیاری از مردم شریف ایران زمین، در زمان جنگ تحمیلی و برقراری سیستم توزیع اجناس کوپنی، با توجه به اینکه از طرف فروشگاه های ارتش نیز، اجناسی بین کارکنان آنها، توزیع می گردید، از طرف خانواده، مازاد اجناس یا کوپنها، برای دادن به سایر افراد نیازمند، مورد استفاده قرار می گرفت و هرگز در بازار آزاد از این طریق، تحصیل مال نگردید. وی معتقد بود این ها، مال شخصی افراد نیست و بلکه امانات عمومی است و باید فقط در مسیر اصلی استفاده شود
با توجه به رضایت شغلی و انجام ماموریت های مختلف و حتی اعزام داوطلبانه و خدمات فرهنگی (قرائت قرآن و ...) از طرف فرماندهی وقت دانشکده، پیشنهاد اعزام برای سفر حج به ایشان می گردد

علی رغم آنکه در خانواده از وی خواسته شد که به این سفر برود و مخارج آن، با توجه به تعلق ارز دولتی و آوردن جنس و فروش در بازار، هزینه سفر بسیار کم خواهد شد

لکن وی معتقد بود، فاقد استطاعت مالی است و دیدن حرم الهی به قیمت عدم رعایت حریم (دستورات) الهی، و تبدیل این سفر روحانی به سفر دنیوی خرید و فروش ... طبق تعالیم اسلامی نمی باشد

در طول زندگی، در جلسات مذهبی قرائت قرآن و هیات مذهبی (اهالی سوهان و سایر هیات مذهبی)، حضوری فعال داشت و هر کاری که قادر به انجام آن بود، از جمله آشپزی و غیره، انجام میداد

بعد از بازنشستگی و از رونق افتادن جلسات سوهانیها، لکن هم چنان در چندین هیات مذهبی محل سکونت خویش، حضور داشت و اغلب برای جوانان، از تجربیات زندگی و قرائت ادعیه و اشعار قدیمی، صحبت و قرائت می نمود

وی از اینکه برخی مداحان یا اشخاصی، برای گرم کردن مجالس عزاداری، مطالب شبهه ناک یا القاب ناصواب، نظیر: علیل، بیمار، ذلیل و ... به ائمه ع نسبت می دهند، به شدت ناراحت می گردید و ضمن تذکر به آنها، اعلام می کرد که مقام ائمه هدی ع، بسیار بیشتر از آن چیزی است که به صورت سخیف از ایشان، نقل قول یا ذکر مصیبت می شود

رباعی اول، منسوب به ابوسعید ابوالخیر
سه بیت بعدی، نامعلوم
رباعی وسط، ابوسعید ابوالخیر
شعر آخر

منطقه نوگل، روستای سوهان


سرانجام، مرحوم محمد زینعلی، (صالحی) مشهور به علمدار، بعد از طی یک دوره بیماری ده ماهه، در شب جمعه، چهارم دی 1393 هجری شمسی، مصادف با سوم ربیع الاول سال 1436 هجری قمری، رحیل جاده عقبی و عازم سفر آخرت گردید و نزد مدفن همسر خویش، مرحومه ساره (سلطنت) صالحی، قطعه 219 بهشت زهراء تهران، آرام گرفت

روحشان شاد و جهت علو درجات و غفران تمامی درگذشتگان و صاحبان حق بر ما، اجماعاً فاتحة مع الصلوات

در ادامه، متن وصیت نامه و نمونه ای از اشعار دست نویس ایشان، تقدیم می گردد

حسین زینعلی

متن وصیت نامه مختصر مرحوم





اشعاری در مدح امام علی ع و عرض ادب به محضر خانم فاطمة الزهراء س


متن شعر موزون اصفهانی، در باره حضرت زینت س
ز قرآن پیش خود: دو بیتی اقبال لاهوری - زنهار مزن دست و مردان خدا: از فروغی بسطامی
طواف کعبه دل کن: از مولوی، شاعر بزرگ فارسی



مرحوم محمد زینعلی - مرحومه صغری صالحی - مرحومه سلطنت صالحی - مرحوم محمد صالحی

صفحه اصلي
تمامي عكس ها و متون اين سايت، مشمول قوانين و رعايت حقوق معنوي مي باشد. هر گونه استفاده مجدد، فقط با اعلام منبع و آدرس سايت، مجاز مي باشد
All rights is reserved