صعود به کله سنگ - بخش اول


منطقه كوهستاني «کله سنگ» شامل تعدادي از قله هاي و تيغه هاي تمام سنگي مي باشد كه در شمال روستاي سوهان، شهرستان طالقان، استان تهران، واقع شده است. روستاي سوهان در بخش ميان طالقان و در قسمت شمال بالاي تاج و درياچه سد طالقان (حدود 4 كيلومتري) و در دامنه يال جنوبي كوه کله سنگ و در ارتفاع تقريبي (2150) متر از سطح دريا واقع شده است. البته از حیث تلفط دقیق، عبارت کلِ سنگ، به معنی بز یا شکار کوه سنگی، به دلیل زیستگاه بز وحشی بودن این منطقه، صحیح می باشد


نقشه ماهواره اي از روستاي سوهان و مسير رفتن به کله سنگ و مناطق اطراف آن - سايت گوگل

كوه و قله هاي «کله سنگ» به صورت هلالي شكل (جنوبي - شرقي) و به طول تقريبي 800 متر مي باشد كه بلند ترين نقطه آن، نزديك به 3400 متر از سطح دريا ارتفاع دارد. وضعيت كلي منطقه «کله سنگ»، از جنوب به دره زمينكان و منطقه موسوم به «حياط» - از جنوب غربي به چشمه و گردنه دانه خاني – از غرب به خشكه چال جنوبي (جير خوشكچال) و خشكه چال شمالي (جر خوشكچال) و از شمال غربي به دره و ارتفاعات «رژده» و از سمت شرق به ارتفاعات «مرسنگدوش» روستاي سوهان و از شمال به دره بزرگ «ماله خاني» روستاي دنبليد محصور ميباشد.


تپه دانه خاني در پائين قله جنوبي کله سنگ


در اوائل تير ماه 1389 به اتفاق آقاي مومن علي صالحي و آقاي حسن الهوئي و اينجانب (حسين زينعلي) صعود ديگري به قله کله سنگ انجام شده است، كه در اين گزارش برخي تصاوير آن تقديم ميشود


آقاي مومن علي صالحي و آقاي حسن الهوئي در كنار چشمه دانه خاني

در انتهاي اغلب قله هاي «کله سنگ» در حدود 20 تا 200 متر فقط به صورت تيغه هاي يك پارچه يا به صورت قطعات بزرگ سنگي بسيار لغزنده مي باشد. كه مشهور ترين آن در وسط اين منطقه به نام «دو بُراري دوش» (دوش دو برادر) معروف ميباشد. به جهت ويژگي هاي فني و نيز ساختار سنگي، قل ها و تيغه هاي سنگ اين منطقه، شايد بتوان گفت كه کله سنگ، علم كوهي كوچك در طالقان است


تيغه هاي سنگي بالاي چشمه دانه خاني

از نظر تعاريف جغرافيائي، با توجه به ضروت حداقل 50 متر ارتفاع از نقاط هم عرض براي تعريف يك قله تعبير قله کله سنگ به جاي منطقه کله سنگ، مشكل است و لذا با توجه به وجود تيغه هاي سنگي متعدد و چندين ارتفاع قله مانند در کله سنگ، عبارت منطقه کله سنگ انتخاب شده است


اولين قله سنگي تيغه جنوبي

به دليل وضعيت بسيار صعب العبور قلل سنگي «کله سنگ»، و از دير باز به دليل عدم امكان استفاده از مراتع موجود براي دامداران محلي، اين مكان زيست گاه بزهاي كوهي (در گويش محلي «شكار») و نيز آشيانه پرندگان شكاري، نظير عقاب (گرگ دال) بوده است


نمائي از بلوك هاي سنگي در قله جنوبي کله سنگ

همچنين به دليل موقعيت سوق الجيشي در منطقه عمومي طالقان كه ارتفاعات «کله سنگ»، كاملا مشرف بر دره طالقان و قابل ارتباط از راه دور با قلعه هاي قديمي اسماعيليه، از جمله قلعه ارژنگ در ارتفاعات طالقان جنوبي و قلعه عقاب در الموت بوده است، لذا بعنوان كمين گاه و مخفي گاه از آن استفاده مي شده است. كه آثار تخريب پناه گاه هاي قديمي و نيز قطعات سفالي به جا مانده از ايشان در محل، كاملا مشهود مي باشد


تيغه سنگي ديگري در قله جنوبي

جهت صعود به «کله سنگ»، بدون استفاده از وسايل سنگ نوردي، مسيرهاي اندكي وجود دارد كه نياز به مهارت و تلاش و احتياط مضاعف دارد. با توجه به وضعيت هلالي شكل منطقه، كه منطقه شمالي مشرف به دره عميق مالي خاني، به صورت صعب العبور سنگي است و منطقه غربي نيز به دليل شيب بسيار زياد و ريزش سنگ، مناسب صعود نيست، در نتيجه از سمت شرق يا جنوب، به صورت كلي، از دو مسير امكان صعود معمولي وجود دارد


در شمال تيغه سنگي از قله جنوبي کله سنگ - آقاي حسين زينعلي در جلو و آقاي حسن الهوئي در بالاي تيغه سنگي

اول – صعود از مسير چشمه دانه خاني (و يا يال جنوبي) كه از سمت غرب و از ميان راه هاي باريك سنگي به قله جنوبي کله سنگ نزديك شد، كه در اين منطقه، آثاري از ديدگاه هاي قديمي ديده ميشود و بعد از گذر از ميان بر هاي تخت سنگ هاي بزرگ منطقه، با عبور از قله سنگي جنوبي به دو تخته سنگ «دو براري دوش» (دوش دو برادر) و سپس قله سنگي شمالي آن و بعد به قلل سنگي در قسمت مياني کله سنگ (كه بيشترين ارتفاع را دارند) و در نهايت با گذر از سمت شرقي منطقه و قلل سنگي واقع در آن، و با عبور از گردنه دوجار، از يال مشرف به دره فرخ نو به سمت زمينكان ويا در ادامه مسير به سمت «مرسنگ دوش» به طرف پائين مراجعت نمود


نمائي ديگر از وضعيت بلوك سنگي در قله جنوبي

دوم – برعكس مسير فوق، ابتدا از طريق دره زمينكان و فرخ نو و يا ارتفاعات مرسنگ دوش، به قلل سنگي شرقي منطقه نزديك شد و بعد از صعود از آن، به سمت قله هاي اصلي و مركزي «کله سنگ» و سپس قله سنگي غربي و «دو براري دوش» و قله سنگي جنوبي و در نهايت به سمت چشمه دانه خاني، مراجعت نمود


قله سنگي واقع در جنوب دو براري دوش

به دليل راحتي بالا رفتن از تيغه هاي سنگي به نسبت پائين آمدن از آنها، مسير اول، مسير مناسب تري، به خصوص براي تيم هاي آماتور، مي باشد. كما اينكه، به دليل وضعيت كاملا سخت و صعب العبور منطقه کله سنگ، هر گونه انحراف از مسيرهاي اصلي، منجر به ورود به مناطق بسته سنگي مي گردد كه بهتر است با برگشت به عقب، مسير صحيح انتخاب و ادامه مسير داده شود


در پائين دو براري دوش و قله سنگي جنوبي آن

بديهي است، در صورت استفاده از امكانات سنگ نوردي، امكان صعود هاي فني از تمامي مسير ها و حتي به صورت كاملا عمودي از ديواره هاي منطقه «کله سنگ»، چه در ناحيه حياط در ضلع جنوبي و چه از ديوارهاي سنگي واقع در منطقه خشك چال يا ديواره هاي منشعب شده از منطقه «رژده» يا دره شمالي «ماله خاني»، نيز امكان پذير خواهد بود


نمائي ديگر از منطقه سنگي قله هاي جنوبي

مسير صعود عمومي کله سنگ، از روستاي سوهان بر اساس مسير اول به شرح ذيل ميباشد. بديهي است، از روستاهاي مجاور سوهان، نظير آرموت، دنبليد و ساير مناطق، امكان صعود وجود دارد كه بايد از مسير راه هاي موجود، به مسير توضيح داده شده ، و ادامه مسير داده شود


نمائي نزديك از دو قطعه سنگي موسوم به دو براري دوش - از سمت شرقي کله سنگ

در شمال منطقه مسكوني روستاي سوهان و بعد از جوي آب قديمي موسوم به «اوبار» كه ابتداي يك تپه كوهستاني است، به سمت شمال يك راه مال رو قرار دارد كه به اين محل، ربا پشته (پشته روباه) گفته ميشود. اين مسير نسبتا داراي شيب تند كوهستاني پيچ در پيچ است و به صورت متوسط، براي بالا رفتن از آن، به 20 دقيقه زمان نياز دارد. در بالاي «روبا پشته»، يك دشت كوچك قرار دارد كه تمامي دره طالقان و درياچه سد پشت آن و روستاهاي اطراف قابل رويت مي باشد.


در شمال تيغه هاي سنگي دو براري دوش - از فراز قله بالائي

در بالاي تپه رباپشته، قله جنوبي کله سنگ ديده ميشود و سپس شيب مسير، ملايم و به سمت شمال ادامه دارد كه نزديك به 20 دقيقه در مسير خاكي به طول مي كشد و سپس با ارتفاع گرفتن، مسير خاكي تبديل به مسير سنگي (منطقه كوكلكان بور) مي گردد. در اين هنگام سمت راست و چپ مسير، دره هاي اطراف قابل رويت مي باشند


نمائي از وضعيت تيغه ها و قله هاي قسمت جنوبي کله سنگ

در ادامه مسير سنگي مجدد شيب مسير بيشتر شده و بعد از 20 دقيقه به صورت شيب ملايمتر و منطقه خاكي، ادامه مسير داده ميشود. آنگاه شيب تندي نمايان مي شود كه نزديك به 20 دقيقه ديگر با بالارفتن از مسير هاي پيچ دار اين شيب، به پائين يال جنوبي منطقه «کله سنگ» مي رسيم


استراحت و خوردن چاي و غذا بر فراز کله سنگ - شمال دو براري دوش

در ابتداي يال جنوبي کله سنگ، در سمت راست، دشت زمينكان و منطقه كوهستاني حياط كه پايه جنوبي کله سنگ مي باشد و در سمت چپ دره دانه خاني و به سمت جلو، ادامه راه مال رو به سمت جوي آب چشمه دانه خاني و گردنه گوشاني، قابل مشاهده است


آقاي مومن علي صالحي - بر فراز بلوك سنگي شمالي دو براري دوش

بعد از رسيدن به جوي آب چشمه دانه خاني، مسير قديمي به سمت كوه هاي مركزي طالقان و الموت و شمال مي رود. كه در صورت ادامه مسير راه مال رو به سمت بالاي گردنه دانه خاني و سپس با پائين آمدن از يك شيب تند موسوم به «گوشاني»، به سمت «جير خشكچال» مي رود كه مسير سمت چپ آن به سمت «الهو چال جنوبي، جير الهو چال» و مسير مستقيم و جلو به سمت «جر خوشكچال» كه در منطقه جر خوشكچال در ادامه به طرف چپ و بالا به سمت كامكان، دره «ماله خاني» و «نگار چشمه» و كوه خاس و رشته كوه البرز مركزي‏، مسير مال رو ادامه خواهد داشت


بر فراز قطعه سنگي شمالي دو براري دوش

به هر تقدير يك مسير اصلي صعود به «کله سنگ»، بعد از جوي آب چشمه دانه خاني و محوطه زيباي آن، حركت به سمت بالا و رسيدن به سر چشمه دانه خاني مي باشد. اين مسير با يك شيب بسيار تند شروع مي شود كه بعد از حدود 10 دقيقه، سرچشمه (محل اصلي) چشمه دانه خاني، به صورت يك منطقه كاملا سرسبز، مشخص مي گردد و بهتر است با توجه به نبود آب در ادامه مسير، بهتر است علاوه بر خوردن غذا و تجديد قوا در اين مكان، براي ادامه، آب مورد نياز از محل چشمه دانه خاني تامين گردد


آقاي مومن علي صالحي و آقاي حسن الهوئي بر فراز و در كنار دو براري دوش - از سمت غربي دره خشكه چال

همان طور كه گفته شد، با توجه به وضعيت كاملا سنگي اين منطقه، در ادامه مسير، بدون استفاده از وسايل فني و سنگ نوردي، امكان مانور و حركت از مسيرهاي متعدد وجود ندارد و در صورت پيشروي در مسيرهاي اشتباه، بعد از چند دقيقه، اغلب در مسير هاي بن بست و بسيار خطرناك سنگي، امكان گرفتاري وجود دارد كه با توجه به سخت بودن «برگشت از مسيرهاي سنگي»، خطرات زيادي در كمين خواهد بود


قله سنگي واقع در شمال دو براري دوش

مسير كلي به سمت قله هاي کله سنگ، به سمت بالاي چشمه دانه خاني، به صورت زيگ زاگ و يا حرف زد انگليسي مي باشد كه ابتدا در مسير شيب بسيار تندي، به سمت بالا و متمايل به چپ، شيارهاي سنگي قله جنوبي کله سنگ، ادامه مسير داده ميشود. اين شيارها به صورت خطوط كج و شكسته سنگي، از سمت پائين به صورت كج به سمت بالا و چب، امتداد دارند و به صورت معمولي فقط از برخي از آنها، امكان صعود وجود دارد و شيارهاي ديگر، به ديوارهاي سنگي غير قابل عبور، محدود مي شوند


به سمت بلندترين تيغه هاي سنگي در وسط کله سنگ

با ادامه مسير در شيار سنگي بعد از حدود 15 دقيقه، به سمت راست تغيير مسير داده ميشود كه براي عبور از سنگ هاي يك پارچه، نياز به مهارت و دقت و توانائي مناسب دارد


نمائي ديگر از قله هاي سنگي در وسط کله سنگ

سپس در مسير چپ به راست و پائين به بالا، در حدود 15 دقيقه ديگر، ادامه مسير داده ميشود و به دليل وضعيت سنگي منطقه، به صورت معمولي امكان انحراف از مسير وجود ندارد. آنگاه با قرار گرفتن در يال جنوبي اولين قله از قلل سنگي منطقه کله سنگ، در مسير رو به بالا و يال قله به سمت چپ، از قطعات سنگي، عبور بايد كرد كه در حدود 15 دقيقه بعد، به پائين اولين قله از منطقه کله سنگ، خواهيم رسيد. در اين مسير، آثاري از بقاياي مخفي گاه و ديواره هاي تخريب شده سنگي و قطعات شكسته باقي مانده از سفال هاي قديمي وجود دارد


در حال بالا رفتن از تيغه هاي سنگي

گفته ميشود اين محل در گذشته به عنوان ديدگاه استفاده شده است. زيرا از اين نقطه، مسير مهم و راه ارتباطي مال رو قديمي، روستاي سوهان و منطقه پائين طالقان با الموت و شمال، كاملا در ديد و تيررس مي باشد


تيغه ها و قله هاي سنگي در مركز کله سنگ
بخش دوم

صفحه اصلي

تمامي عكس ها و متون اين سايت، مشمول قوانين و رعايت حقوق معنوي مي باشد. هر گونه استفاده مجدد، فقط با اعلام منبع و آدرس سايت، مجاز مي باشد
All rights is reserved