منطقه هلالی مانند کوهستانی مرسنگدوش و کله سنگ، در حدود 4 کیلومتری شمال روستای سوهان، بر فراز دریاچه و سد احداثی در مرکز طالقان قرار دارد. از دیرباز، دامنه های جنوبی، شرقی و غربی کوهستان های فوق، محل علف چین و علف چر، نگهداری و چرانیدن گله های گوسفند روستای سوهان بوده است. مدت زمان صعود به ارتفاعات این منطقه، از روستای سوهان، به صورت متوسط، بین 4 تا 5 ساعت، قابل انجام است
از میانه یال جنوبی مرسنگدوش، به سمت جنوب
به نظر می رسد، کلمه مَرسنگِدوش، طبق لهجه روستای سوهان، ترکیب خلاصه شده از کلمات، «من سنگ به دوش» بوده باشد. اشاره به منطقه ای که صخره های بالای آن، حالت سنگ در دوش، تداعی می شود. که جهت سهولت آوائی، به صورت مَرسنگِ دوش، تلفظ میشود. کله سنگ، نیز ترکیب دو کلمه، «کَل» با تشدید لام، به معنی بز کوهی و «سنگی» است. شامل منطقه صخره ای با بلوک های سنگی بزرگ، شبیه بز کوهی، به اصطلاح محلی شکار وحشی، که در این منطقه نیز زندگی می نماید
پائین دو بلوک سنگی سیاه غاری رژه
دامنه های شمالی مرسنگدوش و کله سنگ، به صورت سنگلاخ و ریزشی با شیب زیاد و قابل استفاده نیست و پائین آن، دره بزرگ ماله خانی (روستای دنبلید)، قرار داد. ولی دامنه و یال های جنوبی و شرقی و غربی آن، به اراضی پائین دست کوهستانی روستای سوهان و دریاچه سد طالقان و ادامه یال شرقی بعد از منطقه تیغ چال به سمت روستای دنبلید و در ادامه بعد از تپه های پست جنوبی روستای آرموت و اردکان، به منطقه دریاچه و سد طالقان، منتهی می گردد. جهت مشاهده محل اسامی جغرافیائی توضیح داده شده در این گزارش در روی نقشه، از صفحه
«جغرافیای طبیعی» استفاده شود
نمائی از سرقله های منطقه کله سنگ جنوبی
نزدیک ترین و بهترین مسیرهای، دسترسی به قله های مرسنگدوش و کله سنگ از طریق دامنه ها و یال های جنوبی واقع در روستای سوهان، سه مسیر اصلی می باشد. اول، صعود از یال شرقی جنوبی مرسنگدوش، که در شرق روستای سوهان مسیر راه شوسه به سمت دره میان راه و در ادامه از منطقه مرگ دشت به سمت شمال و یال شرقی مرسنگدوش، راه مالروی قدیمی برای استفاده روستائیان (چیدن علف های وحشی و حمل به روستا) به منطقه فوق، از قدیم مورد استفاده بوده است
نمائی از سرقله شرقی کوه مرسنگدوش به سمت جنوب و دریاچه سد طالقان
دوم، راه مالروی قدیمی واقع در دره میان دو یال شرقی جنوبی مرسنگدوش و یال غربی جنوبی کله سنگ، که دره میانراه، نامیده میشود. این راه در پائین مرسنگدوش و کله سنگ، به منطقه باریکی، موسوم به زمینکان، منتهی میشود که محل نگهداری گوسفندان روستای سوهان، در تابستانها بوده و می باشد
از بالای سرقله وسطی مرسنگدوش به سمت غرب و شرق کله سنگ
هم چنین، در شمال روستای سوهان، منطقه روبا پشته، به سمت دانه خانی، راه مالروی قدیمی که به سمت یال جنوب غربی کله سنگ، و سپس مناطق خشکه چال، الهو چال و ماله خانی و برای رفتن به الموت و دره سه هزار تنکابن، در گذشته مورد استفاده بوده است
نمای غربی سر قله مرکزی مرسنگدوش
در این سایت، گزارش صعود به کله سنگ از منطقه دانه خانی و مواردی به کوه مرسنگدوش، در گذشته، ارائه شده است. لکن حسب درخواست برخی از هم ولایتی ها جهت رفع اشتباه از ارائه اطلاعات نادرست نسبت به منطقه کله سنگ، به نحوی که کوه مرسنگدوش را به جای کوه کله سنگ معرفی کرده و اعلام شده بود که مسیر دسترسی به کله سنگ، از اراضی روستای مجاور سوهان میباشد، در پاسخ به درخواست ایشان و آشنائی بیشتر با این منطقه و معرفی یکی از بهترین و نزدیک ترین مسیرهای صعود به منطقه هلالی شکل (کله سنگ - مرسنگدوش) از یال جنوبی شرقی کوه مرسنگدوش روستای سوهان، گزارش حاضر تقدیم میگردد
کله سنگ - بخش اول * * *
قله های مرسنگدوش * * *
مرسنگ دوش 11/1/90
نمائی از گردنه دوجار و قله شرقی کوه کله سنگ از فراز غرب مرسنگدوش
برای صعود از یال جنوبی مرسنگدوش، به سمت شرق روستای سوهان و مسیر راه شنی و گذشتن از مناطق نوگل، میان راه و به سمت شرق نهر میانراه و بالای منطقه مرگ دشت، حرکت شده و سپس در روی یال امتداد یافته به سمت بالا و شمال، به سمت قله های کوه مرسنگدوش، راه مالروی قدیمی، قابل استفاده است، هر چند آثار آن، در حال نابودی است
سرقله های مرسنگدوش از بالای گردنه دوجار
بعد از حدود یک تا یک و نیم ساعت حرکت در روی یال جنوبی در شرقی دره میانراه، در منطقه سرین چال، یال های فرعی از منطقه مرگ دشت، زالنگاه و دنبلی سامان (از اراضی روستای سوهان)، در یکدیگر ادغام می گردد و بعد از منطقه تیغ چال، یال شرقی از طرف روستای دنبلید با یال جنوبی فوق، یکی شده و در ادامه، تنها یک یال جنوب شرقی در اراضی روستای سوهان، به سمت قله های کوه مرسنگدوش، قابل استفاده است. در طول مسیر، دره میان راه، در سمت غرب (دست چپ) قرار داشته و هر چه ارتفاع بیشتر شود، منطقه شرقی جنوبی کله سنگ، با عظمت و ابهت بیشتری، خود نمائی می کند
قله شرقی کوه کله سنگ
با یکی شدن یال شرقی جنوبی و در بالای دو بلوک سنگی موسوم به سیاه غاری رژه، شرقی ترین و کوتاه ترین قله کوه مرسنگدوش (کمتر از 3000 متر ارتفاع) قرارداد. در ادامه به سمت غرب و بالا، سه قله اصلی کوه مرسنگدوش قرار دارد (حدود 3100 متر ارتفاع) که در روی هر کدام، چندین قطعه سنگ متوسط، مشاهده میشود. البته ارتفاع نوک قله وسطی و غربی اندکی بیشتر از قله شرقی است. هر چند گفته میشود کلمه قله، نوک و بالای قسمتی از کوهستان است که از نقاط اطراف آن، حداقل 50 متر، بلند تر باشد، لذا قله اصلی مرسنگدوش، به صورت یک یال خطی با سه سرقله، شرقی و غربی در امتداد یکدیگر، می باشد
از فراز کله سنگ به سمت جنوب، دره بزرگ میان راه، یال جنوبی مرسنگ دوش در سمت چپ و یال جنوبی کله سنگ در سمت راست تصویر، در انتها ساختمان سد و دریاچه سد طالقان
از قله شرقی کوه مرسنگدوش به سمت شرق، روستاهای طالقان مرکزی و کوه های منطقه و دره ماله خانی جنوبی، قابل مشاهده است. به سمت شمال و بعد از دره ماله خانی، رشته کوه عظیم البرز مرکزی، که از شرق به غرب قله های کوه سات، شاه البرز بلندترین قله البرز مرکزی طالقان، سال برف، سیاه کوه، سفید آب و خاس (همگی بیشتر از 4000 متر ارتفاع)، به خوبی، مشاهده میشود. از سرقله شرقی به سمت غرب، سر قله مرکزی و غربی مرسنگدوش،قابل مشاهده است که از روی آنها، گردنه دوجار مابین کوه مرسنگدوش و کوه کله سنگ، مشاهده میشود. از فراز کوه مرسنگدوش به سمت جنوب، ساختمان سد و دریاچه سد طالقان و روستاهای پائین طالقان، قابل مشاهده است
نمائی نزدیک از سرقله شرقی کله سنگ
در غرب مرسنگدوش، ارتفاع اندکی کمتر شده و بعد از گردنه دوجار، در ادامه به سمت قله های شرقی کوه کله سنگ، منطقه به صورت بلوک های بزرگ سنگی و ریزشی بوده و برخی از مسیرهای سنگلاخی، به سمت بلوک هائی می رود که امکان ادامه مسیر، بدون وسایل فنی، بسیار سخت است. لذا از مسیر شناخته شده، پائین و به دور اولین بلوک سنگی بزرگ شرق کله سنگ، به سمت غرب و شمال کله سنگ حرکت می گردد، تا امکان صعود به قله های مرکزی آن، وجود داشته باشد
رشته کوه البرز مرکزی طالقان و قله های شاه البرز، سال برف، سیاه کوه، سفید آب و خاس
کوه کله سنگ، در قدیم الایام، بعنوان یکی از دیدگاه های فرقه اسماعیه، مورد استفاده بوده است. در بالای کله سنگ، آثار حجاری در سنگ های منطقه و بقایای دیدگاه های قدیمی، به خوبی قابل مشاهده است. از بالای بلند ترین سر قله های کوه کله سنگ (حدود 3400 متر)، به سمت غرب آن، منطقه خشکه چال و الهو چال، رژده و النگری گردن، دیده میشود
بلوک سنگی قله شرقی کله سنگ - چاله سنگی، از آثار حجاری بقایای دیدگاه قدیمی منطقه
از روی نوک کله سنگ، امکان مشاهده در خط مستقیم فرضی، قلعه عقاب در الموت و نیز قلعه ارژنگ در کوه طالقان جنوبی، وجود دارد و گفته میشود، در قدیم الایام و دوره حضور اسماعیله در منطقه، اشخاص حاضر در قلعه های فوق، با استفاده از دود یا آتش یا وسائل دیگر، پیام های فوری را با یکدیگر، تبادل کرده و مانع غافلگیری در زمان حضور دشمنانشان شده اند
از فراز قله شرقی کله سنگ به سمت شرق، منطقه مرسنگدوش
به دلیل شیب های زیاد در بلوک های سنگی قله کله سنگ، امکان حرکت در همه جهات آنها، به صورت عادی وجود ندارد. لکن یک راه قدیمی و حجاری شده به خصوص، امکان حرکت به سمت غرب و جنوب کله سنگ و رفتن به منطقه «دو براری دوش»، وجود دارد که از آنجا به سمت بالای چشمه دانه خانی، امکان ادامه حرکت در مسیر برگشت به روستای سوهان، وجود دارد
نمائی نزدیک از بلوک های سنگی در بالای قلل مرکزی کله سنگ
بدون تردید، منطقه کوهستانی هلالی شکل، مرسنگدوش و کله سنگ سنگ، به خصوص قله های کله سنگ و مسیر قله های اصلی کله سنگ به سمت دو برار و قله های جنوبی آن، از زیباترین و جذاب ترین یال های سنگی طالقان است، که نزدیک ترین و بهترین مسیر صعود و البته محل جغرافیائی آنها، در اراضی ملی روستای سوهان می باشد. هر چند، ادامه مسیر از قله های اصلی کله سنگ، در دامنه های شمالی و غربی برای رفتن به مناطق ماله خانی، رژده ویا خشکه چال، مسیرهای بسیار سخت و خطرناک کوهستانی است
یکی از بلند ترین قله های مرکزی کله سنگ، در ادامه رشته کوه البرز مرکزی و شاه البرز مشاهده میشود
بعلاوه یکی از مسیرهای مناسب و جذاب برگشت به پائین، حرکت در دامنه های شنی و ریزشی، منطقه جنوبی کله سنگ است. در این مسیر با حرکت به موازات بلوک های سنگ، به سمت پائین، منطقه حیاط قرارداد که در شمال، دره و چشمه و نهر فرخ نو، می باشد. با ادامه حرکت در دره فرخ نو، به سمت جنوب، منطقه زمینکان و راه مالروی قدیمی، برای رفتن به دره میان راه روستای سوهان، قابل استفاده است
تیغه سنگی و بلند ترین نقطه قله مرکزی کله سنگ - در تصویر پائین قله دیگری از قلل سنگی منطقه
بلوک های سنگی در دامنه جنوبی کله سنگ
نمائی از منطقه حیاط به سمت شمال - به سمت جنوب، دره فرخ نو
