بقاع امام زادگان و مزارات شهرستان طالقان
نقشه قدیمی سه منطقه، بالا، میان و پائین طالقان - ترسیم آقای غفاری - 1340 شمسی
سادات طالقان |
حضور امام زادگان در طالقان |
مقدمه |
پیشگفتار |
مزارات بالا طالقان |
مزارات میان طالقان |
مزارات پائین طالقان |
 درب ورودی امام زاده ابراهیم روستای کشرود |
حضور امام زادگان در طالقان تعداد زیادی آرامگاه (بقعه) منسوب به فرزندان، نوادگان و احفاد ائمه معصوم علیهم السلام، در روستاهای شهرستان طالقان، در قلب کوهستان های البرز مرکزی ایران قراردارد ارتفاعات البرز مرکزی با توجه به وضعیت صعب العبور راه ارتباطی، از دیرباز بعنوان منطقه ایمن از فلات اصلی ایران، مورد استفاده اهالی بوده است و اغلب در برابر حوادث، تحولات فرهنگی، سیاسی یا نظامی اطراف خود، دارای استقلال نسبی بوده است در آغاز ورود اسلام به ایران، سپاه اسلام، موفق به فتح سریع مناطق کوهستانی شمال ایران، نگردید. لذا طالقان، با تاخیر زمانی نسبت به مناطق اطراف خود و بدون جنگ مستقیم، پذیرای اسلام گردید طبق شواهد تاریخی، با شروع قیام های شیعی، از نیمه دوم قرن اول هجری به بعد، گروهی از خاندان های علوی، جهت فرار از ظلم و ستم حکام اموی، به منطقه ری و کوهستان های شمال فلات مرکزی ایران، فرار کرده اند در دوره عباسیان و به خصوص بعد از حضور حضرت امام رضا ع در مشهد مقدس، تعداد بیشتری از فامیل حضرت، فرزندان و نوادگان امام موسی بن الکاظم ع، به مناطق مختلف کشور ایران، مسافرت و سکونت کرده اند به گفته آقای محمد مهدی برنگی پژوهشگر طالقانی، به نقل از «اولیاءالله آملی» مورخ قرن هشتم هجری قمری، درباره تردد سادات علوی به طبرستان و حوالی آن، چون رویان و دیلمان و طالقان آوازه بیعت مامون با حضرت رضاع باعث شد سادات که همیشه در فشار بودند روی به طرف عراق و ری نهادند. این سادات 21 برادر بودند و برادرزادگان و چندین نفر از بنی‌اعمام که تمامی حسنی و حسینی بودند، چون به ری رسیدند از واقعه شهادت حضرت رضاع به وسیله مامون مطلع شدند، لاعلاج برای حفظ جان خودشان به کوهستان‌های ری و دیلمستان و طبرستان پناه بردند فشار حکومت‌های اموی و بعدها عباسیان باعث پراکنده شدن آل علی(ع) به ایران و البرز شد. اینها در تمام بلاد ایران پراکنده شدند به قول شریعتی، بنی‌علی در 3 مرحله به ری و بعد قزوین و بعد طالقان آمدند طالقان بین 3 استان زرخیر ری، گیلان و مازندران واقع بود. محل سوق‌الجیشی این 3 منطقه بوده و به همین دلیل هم گاهی به نام ری، گاهی به نام قزوین و گاهی به گیلان و دیلمان و کمی هم به مازندران یا طبرستان منسوب است لذا وقتی به سادات فشار آمد، از این اطراف (شمیران و ری و قزوین و گیلان) راهی کوهستان شدند که بهترین و امن‌ترین جاها بود. در عین حال طالقان پس از مساله زیدیه، مورد توجه بود. می‌دانید امامیه سه فرقه مهم داشت؛ زیدیه یا چهار امامی، اسماعیلیه یا هفت امامی و شیعه یا دوازده امامی. طالقان تابع شیعه اثنی‌عشری شد. بیشتر سادات علوی به طالقان پناهنده شدند و مردم منطقه هم پذیرای سادات بودند و به همین دلیل، بهترین منطقه امن برای آنها به شمار می‌رفت احادیث منقول در باره ایرانیان و منطقه طالقان کتاب کاشف الاسرار - تالیف ملا نظر علی طالقانی |
|
هم چنین، شهرت منطقه طالقان نزد ائمه معصومین علیهم السلام، با توجه به نقل احادیث متعدد، مبنی بر حضور تعداد زیادی از یاران امام زمان عج از این سرزمین نیز، قابل توجه است. برخی از احادیث مرتبط، بشرح ذیل اعلام شده است
«روی ابن اعثم الکوفی فی الکتاب الفتوح عن امیرالمومنین علی‌ع، انه قال: «ریحا للطالقان فان الله تعالی بها کنوزا لیست من الذهب و لا فضه و لکن بها رجال مومنون عرف الله حق معرفه و هم انصارالمهدی‌ع‌فی آخرین الزمان». بحارالانوار ج 13 ص 325 بستان السیاحه ص 30 امیرالمومنین علی‌ع فرمودند: عجبا از طالقان! بدرستی که برای خداوند در آنجا گنج‌هایی است نه از طلا و نه از نقره، بلکه مردان با ایمان خداشناس و عراف به حق و آنانند یاران مهدی‌ع در آخر زمان و نیز در شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید آمده: «علی‌ع فرمود البته برای آل محمد ص در طالقان گنج‌هایی است که هر وقت مشیت خدا خلق گیرد آن را آشکار می‌سازد و آنان داعیان حق‌اند که به اذن خدا قیام می‌کنند و مردم را به دین حق دعوت نمایند.» از امام محمدباقر‌ع نقل شده که فرمود: «خزینه‌ای در طالقان است که نه از طلا و نه از نقره، آنها مردانی هستند که مردم را به شهادت کلمه طیبه دعوت نمی‌نمایند و آرزو می‌کنند در راه خدا کشته شوند. بیرقی در دست دارند و شعار آنان (یالثارت الحسین) گفتن است به انتقام خونخواهی امام‌حسین‌ع.» در برخی اخبار یاران و سرکردگان امام دوازدهم را 313 نفر ذکر کرده‌اند که 13 یا 24 تن آنها را منسوب به طالقان دانسته‌اند و در همین خبر، یاران امام‌زمان را که از سایر بلاد و شهرهای دنیا برمی‌خیزند به تعداد بیان کرده‌اند که با وجود وسعت و جمعیت آنها هیچ یک بیشتر از طالقان ذکر نشده است مولف کتاب «کفایة الموحدین» نوشته قاضی نورالله شوشتری، ظهور سیدحسنی را یکی از علائم حتمیه (قبل از ظهور حضرت حجت عج) می‌شمارد و می‌نویسد: «آن جوان خوش صورتی است که از طرف طالقان و دیلم (الموت) قزوین خروج کند و او دعوی امامت و نیابت نکند. مردم را به اسلام و جهاد دعوت کند.» و درباره مردم طالقان می‌نویسد: «در آن هنگام که سیدحسنی خروج کند و مردم از دست ستمگران آزرده و گرفتار باشند، او را یاری نمایند؛ خصوصا گنج‌های طالقان که از طلا و نقره نباشند.» در کتاب مجالس المومنین آمده: «اهالی ولایت طالقان ِ قزوین همیشه از محبان شاه ولایت بوده‌اند و از ائمه اهل البیت‌ع احادیث بسیار در فضیلت این طالقان و اهالی آنجا وارد شده است.» به برکت این گونه اخبار و روایات طالقان در قرون اولیه اسلام آنچنان مورد توجه قرار گرفت و بر جمعیت آن افزوده شد که سبب شهرت و پیشرفت فرهنگ مذهبی آن شد و به همین جهت تاثیر این فرهنگ دینی و مذهبی در تمام آثار ادبی، شعری، هنری، اجتماعی و سنت‌های محلی مردم این منطقه بوضوح به چشم می‌خورد و کتب و دواوین گرانبهایی از تالیف و ترجمه و نظم و نثر و کتابت قرآن و اخبار و احادیث از این فرهنگ برجای مانده است. پایان اظهارات آقای محمد مهدی برنگی |
 مقبره امام زاه ابراهیم علی - روستای تکیه ناوه |
 مرقد امام زاده ناصر الدین، تهران ضلع غربی خیابان خیام بین گلوبندک و میدان محمدیه |
سادات طالقان سادات طالقان، از جمله خانواده های مورد احترام در طالقان می باشند که در روستاهای متعدد، پراکنده هستند. از جمله ایشان، سادات روستای گلیرد، یعنی آباء و اجداد مرحوم آیت الله طالقانی، سادات روستای سوهان مشهور به سادات کیایی، سادات روستای اورازان، سادات روستای ورکش مشهور به سادات رسول، سادات باریکانی در روستای باریکان و مناطقی که تمام یا اکثریت سکنه آن از سادات هستند، در روستاهای مختلف طالقان، پراکنده هستند به طور کلی، گفته میشود که اجداد سادات طالقان، از طریق مهاجرت سادات منطقه ری، در این منطقه ساکن شده اند درباره انساب سادات گیلیرد طالقان، دو نظريه وجود دارد بنابر قولی اولين شخصيت از سادات كه در طالقان مقيم شد، سيد علاءالدين مرتضي (متوفي 470 هجری قمری) فرزند فخرالدين حسن الاكبر است. سيد علاءالدين مرتضي از سادات حسيني و از نوادگان حسين اصغر فرزند گرامي امام علي سجاد (ع) ميباشد. به تصريح منابع انساب سادات، اجداد سيد علاءالدين مرتضي تا چند نسل، همگي از ملوك ري بودند و سيد علي كياكي جد اعلايش كه در ورامين بود نيز از ملوك ري شناخته مي شد. سلسله نسب سيد علاءالدين مرتضي با 17 واسطه به امام زين العابدين (ع) مي رسد بنابر قول دیگری، سادات حسيني طالقان از نسل احمد بن علي بن محمد باقر(ع) مدفون در محله حسن آباد شهر اصفهان محسوب مي شود. امامزاده سيد ناصرالدين (نصيرالدين) مدفون در خيابان خيام، شهر تهران از نوادگان اوست. امامزاده قاسم مدفون در شميران تهران نيز از نوادگان سيد ناصرالدين است و سيد شرف الدين محمد (زنده در نيمه قرن 9 هجري قمري) مدفون در اورازان طالقان نيز از نسل سيد ناصر الدين تهران شمرده مي شود که مرحوم جلال آل احمد، در نوشته اورازان، نسب سادات منطقه را به همین صورت، بیان کرده است نظریه اول مستند بر منابع انساب سادات و بعضی وقایع تاریخی است، ولی نظریه دوم بر شهرت و گواهی علمای اعلام متکی می باشد. ظاهراً نظریه اول از قوت بیشتری برخوردار بوده و این احتمال است که با ادامه دادن سلسله نسب نوادگان سید علاءالدین مرتضی به نسب صحیح این خاندان بزرگ رسید شجره نامه آیت الله سید محمود علایی طالقانی (1289- 1358ش) که بر طبق نظریه دوم است: سید محمود بن سید ابوالحسن(1278 – 1350ق) بن سید محمود (سید آقا) (متوفی 1310ق) بن سید معصوم (نقیب السادات) بن سید قاضی سلیم بن سید محمد جعفر بن سید قاضی نجم الدین محمود (مدفون در یرک الموت) بن سید علاءالدین بن سید جلال الدین (متوفی 978ق و جد مشترک سادات طالقانی) بن سید معزالدین (عزالدین) بن سید شرف الدین محمد بن سید علاءالدین بن سید علی بن سید محمد تقی (تقی الدین) بن سید نظام الدین (کمال الدین) بن سید حسین بن سید علی بن سید محمد(محمد باقر) بن سید احمد (جمال الدین) بن سید جعفر (محمد جعفر) بن سید فضل الحق(سید فاضل) بن سید علاءالدین مرتضی بن سید زین الدین بن سید بهاءالدین بن سید شمس الدین بن سید حسین بن سید قاسم (مدفون در شمیران) بن سید یوسف بن سید عزالدین بن سید ناصرالدین (نصیرالدین، مدفون در شهر تهران) بن عبدالشاعر بن محمد الفقیه بن احمد (مدفون در محله حسن آباد اصفهان) بن علی بن امام محمد باقر(ع) رسول سعیدی زاده - «تحقیقی در باره طالقان و اجداد آیت الله سید محمود طالقانی»، تاریخ معاصر ایران، س14، ش55، پاییز 1389، ص38-40 شجره نامه و سلسله امام زاده سید ناصرالدین (ع) شهر تهران، به نقل از مرحوم حضرت آیت الله مرعشی نجفی (ره) که صاحب علم انساب بوده است این گونه ذکر شده: سید ناصرالدین بن سید احمد بن سلطانعلی بن محمد بن علی امام باقر (ع) است. سیدسلطانعلی همان امام زاده مدفون در اردهال است که فرزند بلافصل امام پنجم(ع) بوده است. مدفن سید احمد پدر بزرگوار سید ناصرالدین نیز در اصفهان قرار دارد کتابچه قاضی نجم الدین محمود طالقانی
|
|
طبق نقل آیت الله مرعشی نجفی (ره) عمده سادات طالقان از جمله سید ابوالحسن و سید محی الدین طالقانی به حضرت سید ناصرالدین (ع) می رسند
گفته میشود امامزادگان روستای اورازان از نتیجه های امام محمدباقر ع هستند. از سوی دیگر امامزاده قاضی میرسعید در روستای سیدآباد حسنجون طالقان، از فرزندان این دو امامزاده میباشند. گفتنی است اهالی بومی و سادات روستای اورازان از بازماندگان امام زادگان مذکور، می باشند کتابچه مزار فیض، اورازان طالقان
|
 آیت الله سید محمود طالقانی اولین امام جمعه انقلاب |
مزارات بالا طالقان |
مزارات میان طالقان |
مزارات پائین طالقان |
بقاع امام زادگان طالقان |
|
تمامي عكس ها و متون اين سايت، مشمول قوانين و رعايت حقوق معنوي مي باشد. هر گونه استفاده مجدد، فقط با اعلام منبع و آدرس سايت، مجاز مي باشد All rights is reserved |
